دانشگاه ما این ترم برنامهاش را طوری تنظیم کرده که حذف و اضافه دومین هفته مهرماه است و کلاسها به طور رسمی از سومین هفته مهر آغاز میشود یعنی دو هفته کمفروشی!
پ.ن: پیشتر هم در این پست درباره کمفروشی در دانشگاه نوشتهام.
شاید تاکنون شما هم به علت آبی بودن آسمان و سفید بودن ابرها فکر کرده باشید. پیشتر در این پست درباره شخصیت مثبت والتر لوین نوشتهام و در اینجا قصد دارم از آزمایش جالبی بنویسم که او در کلاس درس انجام میدهد تا نشان دهد چرا آسمان آبی است» و چرا ابرها سفیدند». ابتدا علت این دو را به اختصار بیان میکنم.
چرا آسمان آبی است؟ نور خورشید تمام طیفهای رنگی را دارد یعنی سفید است اما هنگام عبور از جو زمین، این نور توسط ذرات جو پراکنده میشود. طبق قانون ریلی، رنگ آبی بیشتر از همه پراکنده میشود. بنابراین آسمان آبی است.
چرا ابرها سفیدند؟ ابرها مجموعهای از قطرات آب با اندازههای مختلف هستند. ریزترین قطرات باران مثل ذرات ریز جو عمل میکنند و بیشتر رنگ آبی را پراکنده میکنند و ذرات بزرگتر هم طیف رنگهای دیگر (سبز، نارنجی، قرمز و.) را پراکنده میکنند. نتیجه این است که تمام رنگها پراکنده میشوند و رنگ ابر مجموعهای از تمام رنگها یعنی سفید» است.
اما والتر لوین چگونه در کلاس درس، آزمایشی طراحی میکند تا اینها را به شاگردانش نشان دهد؟ بقیه متن را از کتاب به خاطر فیزیک» نوشتهی والتر لوین و وارن گلدشتان نقل میکنم:
چراغها را خاموش میکنم و یک پروژکتور نور سفید را به طاق کلاس نزدیک تخته سیاه نشانه میگیرم. پروژکتور دارای حفاظ مناسب است. سپس چند سیگار روشن میکنم و آنها را در مسیر باریکه نور قرار میدهم. ذرات دود برای تولید پراکندگی ریلی به اندازه کافی کوچکاند و چون نور آبی بیشتر از همه پراکنده میشود، شاگردان نور آبی را میبینند.
سپس آن را یک گام به پیش میبرم. دود را فرو میبرم و به مدت یک دقیقه یا بیشتر در ریههایم نگه میدارم – این کار همواره راحت نیست اما علم گاهی نیازمند ازخودگذشتگی است –سپس دود را به طرف باریکه نور بیرون میدهم. شاگردان اکنون دود را سفید میبینند. من ابری سفید به وجود آوردهام! چون در ریهام مقدار زیادی بخار آب وجود دارد، ذرات ریز دود در آنجا رشد میکنند، اکنون همه رنگها به یک اندازه پراکنده میشوند و نور پراکنده سفید است.
داشتم سفرنامه دکتر رضا منصوری به مناطق زلهزده کرمانشاه در سال 96 را میخواندم. به نظرم حاوی نکات جالبی بود: از هدف ایشان و همراهانشان برای ساختن زندگی پایدار به جای ساختن خانه مقاوم؛ تا آرزوی دانشآموزان برای شغل آیندهشان و سنگاندازیهای دولت و تلاشهای سپاه. قسمتهایی از متن را نقل میکنم و اگر علاقمندید متن کامل را از اینجا بخوانید.
هدف ما ساختنِ زندگیِ پایدار بود. بهتر بگویم میخواستیم به خودشان کمک کنیم و از خودشان کمک بگیریم تا زندگیشان را بر مبنای سنّت اما برای آینده باز بسازیم. قرار نبود روستا الگو باشد، قرار بود روش ما در طراحی و بازسازی زندگی الگویی باشد برای آینده و برای حکمرانان آینده.
چه آرزوهای بلند پروازانه و اتکا به نفسی داشتند. یکی میخواست پزشکِ متخصص ن بشود؛ یکی دوست داشت سونوگرافی بخواند؛ یکی بازیگری و گویندگی. چرا نه! توان این کارها و بیش از آن را در همهشان میدیدم. اما چرا هیچ کس آرزو نداشت حکمران بشود؟ چرا؟
با استانداری به جایی نمیرسیدیم. امید ما به جلسه با استاندار هم خیلی زود نقش بر آب شد. نمایندۀ سپاه مشکلی در اجرای برنامه ما نمیدید و اظهار میداشت که در آواربرداری هم به هر شکلی آماده همکاری است؛ او حتی بعد از مذاکره با فرماندۀ سپاه ناحیه نه تنها همراهی سپاه را تایید کرد بلکه اظهار داشت که از دید آنها هیچ منعی برای اعلام برنامۀ بازسازیِ ما نیست. اما لازم بود استانداری هم موافق باشد تا وزیر بیاید.
شاهد بودم که موقع خداحافظی در آخرین دیدار نماینده سپاه که با اخبار جدیدی آمده بود هنوز امیدوارانه میگفت سپاه آماده همه نوع همکاری است و امیدواریم شما همین فردا شروع بکنید.
دولت به عنوان مقاطعهکار بزرگ رقیب نمیخواهد آن هم رقیبی که احتمال دارد بهتر از خودش عمل بکند.
برای دکتر منصوری و دغدغههای علمی و اجتماعی ایشان بسیار احترام قائلم اما ایشان گاهی خطاهای محاسباتی دارند که نمیتوان از آنها چشمپوشی کرد. مثلا همین سفرنامه را با عنوان از حکمرانی فرسوده بافت مقاوم درنمیآید» منتشر کردهاند و در واقع عدمهمکاری دولت را به کل حاکمیت نسبت دادهاند درحالیکه حاکمیت شامل سپاه هم میشود که از قضا در گزارش ایشان کاملاً آماده همکاری بودهاند.
جالبتر اینکه ایشان همواره از این جریان فکری که در حال حاضر دولت را در دست دارد، سرسختانه حمایت کردهاند و این نقد ایشان من را یاد مسئولانی میاندازد که همواره اپوزیسیون خودشان هستند. تلختر اینجاست که عدهای همیشه برای این همیشهاپوزیسیونها» سوت و کف میزنند و باز هم آنها را انتخاب» میکنند.
در دانشگاه ما، دروس آزمایشگاه فیزیک پایه توسط دانشجویان یا فارغالتحصیلان کارشناسیارشد تدریس میشود اما آزمایشگاههای تخصصی باید حتماً توسط اعضای هیئتعلمی تدریس شود. این عضو هیئتعلمی درس را میگیرد اما تنها چند دقیقهای را در کلاس سپری کرده و سپس نظارت بر کلاس، تصحیح گزارشکارها و برگههای امتحانی و. را به یکی از همان کارشناسیارشدها واگذار میکند!
کمفروشی فقط مخلوط کردن شیر با آب و فروش آن به مردم و یا کمکردن محتوای پنیر بستهبندی و چیپس و. نیست، کم گذاشتن برای کاری که به ما محول شده و یا کلاس درسی که مسئولیت آن با ماست، هم کمفروشی است و ویل للمطففین (وای بر کمفروشان).
سوال 1. از چه سایتی میتوانم تمام مقالات پولی را به رایگان و بدون هیچ محدودیتی و به سرعت دانلود کنم؟
جواب. سایت روسی زیر این امکان را برای تمامی محققین جهان فراهم کرده است:
سوال 2. از چه سایتهایی میتوانم به متن کامل پایان نامه ها و کتابها دسترسی پیدا کنم؟
جواب. به سایتهای زیر مراجعه فرمایید:
www.search.proquest.com/dissertations/advanced?accountid=14511
www.dart-europe.eu/basic-search.php
www.ndltd.org/resources/find-etds
برای جستجو و پیدا کردن ebook ها این سایت مناسب است:
سوال 3. از کجا میتوانم ایمپکت فاکتور یک مجله را پیدا کنم؟
جواب. برای دسترسی به ضریب تاثیر IF یک مجله می توانید به سایت های معتبری چون SJR و Bioxbio مراجعه کنید:
SJR: www.scimagojr.com
Bioxbio: www.bioxbio.com
CiteFactor: www.citefactor.com
سوال 4. چطور میتوانم مقاله ام را قبل از اینکه به ژورنالی بفرستم به لحاظ پلاجیاریزم چک کنم تا مطمئن شوم جملات مقالهی من با هیچ یک از جملات سایر مقالات مشابهتی ندارذ؟
جواب. از سایتهای زیر جهت بررسی جملات مقاله قبل از سابمیت استفاده نمایید:
سوال 5. من مقاله ام را نوشتهام اما نمیدانم به کدوم ژورنال بفرستم؟
جواب. در سایت های زیر می توانید با وارد کردن عنوان مقاله، چکیده و کلید واژه ها ژورنال های مرتبط و نزدیک به موضوع خود را پیدا کنید:
www.journalfinder.elsevier.com
www.springer.com/gp/authors-editors/journal-author/journal-author-helpdesk/preparation/1276
www.edanzediting.com/journal-selector
سوال 6. از چه سایتی میتوان برای برای بدست آوردن اطلاعاتی جهت انتخاب مجله مناسب با توجه به اطلاعاتی مثل میزان IF مجله، میزان سختی و آسانی چاپ مقاله در مجله، میزان زمان تقریبی پاسخگویی مجله و . استفاده کرد؟
جواب. از سایت زیر برای این کار استفاده کنید:
احتمالاً والتر لوین» را میشناسید. همان پیرمرد دوستداشتنی و عاشق فیزیک که در کلاس درس، سوار بر آونگ میشود و تاب میخورد تا نشان دهد جرم، تاثیری در دوره آونگ ندارد. کتاب به خاطر فیزیک» نوشتهی والتر لوین و وارن گولدستاین، سفری سرگمکننده و جذاب است در دنیای فیزیک که اگر عمری و فرصتی باشد، بعداً درباره آن خواهم نوشت. چیزی که میخواستم اینجا بنویسم درباره شخصیت مثبت لوین است که مطمئناً یکی از عوامل موفقیت او محسوب میشود.
والتر لوین کتابش را این طور آغاز میکند:
واقعاً عجیب است. پدربزرگ مادری من سرایدار بیسوادی بود. دو نسل پس از او، من استاد تمام MITام و این پیشرفت را مدیون نظام آموزشی هلند میدانم.
در خانواده من و شما، دو نسل قبلمان چه کاره بودهاند؟ آیا تاکنون با این دید به نظام آموزشی و شرایط کشورمان نگاه کردهایم که چقدر نسبت به قبلِ خودمان (و نه کس دیگری) پیشرفت داشتهایم؟ آیا تاکنون فقط مانند دیگران به نظام آموزشی تاختهایم و طوطیوار جملاتی را تکرار و گلایه کردهایم؟
من اسم این دیدگاه لوین را میگذارم مثبتاندیشی واقعگرایانه که به ما دیدگاهی درست درباره خودمان و اطرافمان میدهد و در سایه آن میتوان به پیشرفت حقیقی دست یافت. دیدگاهی که تلاش میکند در کنار نیمه خالی لیوان، نیمه پر را بهتر و عمیقتر ببیند تا برای پر کردن نیمهی خالی، هوشمندانهتر عمل کند. مثلاً اگر نیمه پر لیوان من دوغ باشد، پر کردن نیمه خالی لیوان با نوشابه، به من یک نوشیدنی گوارا نخواهد داد.
پینوشت: قبلاً هم در پست میم مثل مریم میرزاخانی» به شخصیت مثبت مرحوم دکتر میرزاخانی اشاره شد.
در قسمت نظراتِ پست کوچولوهای دوستداشتنی و نجوم»، یکی از عزیزان درخواست کرده بود تا محتوای کلاسهای دوره نجوم برای کودکان» خودم را در اختیارش بگذارم. بهتر دیدم این محتوا را در پستی جداگانه منتشر کنم. البته تنها به نوشتن تیتروار اکتفا میکنم و بقیه را به خلاقیت معلّم میسپارم.
جلسه اول:
جلسه دوم:
جلسه سوم:
جلسه چهارم:
جلسه پنجم:
جلسه ششم:
برای چندمین بار داشتم فیلم میانستارهای (Interstellar) را میدیدم و برای چندمین بار، داشتم فکر میکردم چقدر انسانهای علمزده تلاش میکنند تا خدا را از معادلات جهان حذف کنند: یک بار به نظریه تکامل داروین متوسل میشوند، یک بار به موجودات فضایی، و این بار در فیلم میانستارهای میخواهند بگویند که خالق مهربانی که برایمان یک کرمچاله در گوشهای از کهکشان قرار داده تا نسل انسان منقرض نشود، انسانهایی هستند که در ابعاد بالاتر زندگی میکنند و زمان برای آنها بیمعناست.
نکته دیگر در داستان فیلم میان ستارهای (و فیلمهای مشابه دیگر مثل 2012) حذف چیزی به اسم معاد» است. سوال اینست که انسان تا چه زمانی میخواهد در دنیا زندگی کند؟ داستان این فیلمها میگویند اگرچه انسانها میمیرند اما انسان برای همیشه در این دنیا زندگی خواهد کرد و اگر آفریدگار انسان و جهان اراده کند تا دنیا تمام شود، انسان با علم و فناوری خود، تاریخ را دوباره آغاز میکند.
عجب! اِنّ الانسانَ لِرَبّه لَکَنود.
درباره این سایت